Financieel-economisch strafrecht voor niet-juristen

Deze cursus geeft een introductie in het financieel-economisch (bijzondere) strafrecht. Ingegaan wordt op de in de praktijk meest voorkomende delicten, deelnemingsvormen, aansprakelijkheid van ondernemingen en hun leiding. Belangrijke leerstukken, begrippen en beginselen komen aan bod. Besproken worden processuele aspecten, de grens tussen toezicht en opsporing en de bij de handhavingsketen en strafrechtspleging betrokken personen en instanties en hun rollen.

Na het volgen van deze cursus hebben deelnemers basiskennis van het financieel-economisch strafrecht.

Tijdens deze cursus wordt ingegaan op de meest belangrijke aspecten van het bijzonder strafrecht, waaronder:

• belangrijke begrippen uit de bijzonder strafrechtspraktijk, beginselen en jargon;

• de bij de handhavingsketen en strafrechtspleging betrokken personen en instanties;

• de in de praktijk meest voorkomende delicten en bijbehorende wetten;

• het verschil tussen bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving, wanneer voor welke weg wordt gekozen en wanneer deze naast elkaar kunnen bestaan;

• verschillende fasen van een strafrechtelijk onderzoek, van aangifte of melding tot en met (eventueel) rechterlijk vonnis;

• het rechterlijk beslisschema van de artikelen 348 en 350 Sv met enkele belangrijke leerstukken, zoals opzet en schuld;

• verschillende procedures die gevoerd kunnen worden, inhoud en termijnen;

• deelnemingsvormen, aansprakelijkheid van ondernemingen en hun leiding.

Programma  

Introductie

• Plaatsing van strafrecht binnen het Nederlands recht

• Uitgangspunten en beginselen

• Inhoud van het bijzondere strafrecht en verschil met commuun strafrecht

• Specifieke karakteristieken van het bijzonder strafrecht

• Belangrijke begrippen uit de bijzonder strafrechtspraktijk, beginselen en jargon

• Raakvlakken van bijzonder strafrecht met civiel recht en bestuursrecht

Actoren

Besproken worden de bij de handhavingsketen en strafrechtspleging betrokken personen en instanties, waaronder:

• Verdachte (natuurlijke persoon of rechtspersoon)

• Slachtoffer (natuurlijke persoon of rechtspersoon)

• Advocaat

• Opsporingsambtenaren van o.a. politie en FIOD

• Toezichthouders van o.a. NVWA, ILT, SZW, AFM, DNB en OVV

• Openbaar Ministerie en Officier van Justitie

• Rechterlijke macht en rechters-(commissarissen) en raadsheren

Strafrechtelijke aansprakelijkheid van ondernemingen en leidinggevers

• Deelnemingsvormen

• Strafrechtelijke aansprakelijkheid van ondernemingen

• Strafrechtelijke aansprakelijkheid van feitelijk leidinggevers en opdrachtgevers

• Risico’s

Delicten & wetten

Besproken worden de meest in de praktijk voorkomende delicten die we scharen onder het bijzonder strafrecht en de daarbij behorende wetten, waaronder:

• Valsheid in geschrifte

• Witwassen

• Oplichting

• Omkoping

• Faillissementsfraude

• Milieu, veiligheid en arbeidsomstandigheden

• Fiscale delicten

Toezicht en bestuursrechtelijke handhaving 

Wat is het verschil tussen bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving, wanneer wordt voor welke weg gekozen en wanneer kunnen parallel lopen?

• Toezichthouders

• Bevoegdheden

• Toezicht vs. opsporing

• Sfeerovergang

Fasen strafrechtspleging  

Tijdens dit onderdeel komen de verschillende fasen van een strafrechtelijk onderzoek aan bod, van aangifte of melding tot en met (eventueel) rechterlijk vonnis. Hierbij worden onder meer de volgende onderwerpen besproken:

• Opsporing (vooronderzoek)

• Bevoegdheden van opsporingsautoriteiten

• Vrijheidsbenemende dwangmiddelen (aanhouding, voorlopige hechtenis, inverzekeringstelling, gevangenneming en bewaring)  

• Procedure vanaf de rechtbank tot en met de Hoge Raad

• Buitengerechtelijke afdoening

• Ontnemingsprocedure

Strafrechtelijke procedures

Welke procedures kunnen binnen een strafzaak worden gevoerd, waarom, wanneer en binnen welke termijn dienen welke stukken ingediend te worden?

• Bezwaarschriftprocedures

• Beklagprocedures

• Rekestprocedures

• Verzet

Afdoening

•  Sancties

• Afdoeningsmodaliteiten

• Schikkingen en transacties

Recente Ontwikkelingen