Handhaving van de Omgevingswet: bestuursrechtelijk en strafrechtelijk

Per 1 januari 2024 is de nieuwe Omgevingswet in werking getreden. De nieuwe Omgevingswet bundelt wetgeving en regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Daarmee vormt de wet de basis voor de samenhangende benadering van de fysieke leefomgeving. Voor de uitvoering in de praktijk zijn verschillende instrumenten in de wet opgenomen. In de algemene maatregelen van bestuur staan regels voor diverse activiteiten. Er blijven ook een aantal onderwerpen in de Wet milieubeheer, de Waterwet en de Waterschapswet. Andere wetgeving, zoals bijvoorbeeld het Activiteitenbesluit komen te vervallen. Een aantal normoverschrijdingen uit de Omgevingswet en de daaruit voortvloeiende regelgeving zijn punitief sanctioneerbaar met een bestuurlijke boete. Daarnaast blijven uiteraard reparatoire sancties, zoals de last onder bestuursdwang en de dwangsom toepasbaar. Een aantal andere normoverschrijdingen zijn (economisch) strafrechtelijk sanctioneerbaar. Voor het houden van toezicht op de naleving van de genoemde wet- en regelgeving maakt de toezichthouder gebruik van de bestuursrechtelijke bevoegdheden.

Tijdens deze cursus staat de handhaving van de nieuwe Omgevingswet centraal. De cursus bestaat uit twee dagen: een dag over bestuursrechtelijke handhaving en een dag over strafrechtelijke handhaving. Het is ook mogelijk om slechts een van de cursusdagen te volgen.

Tijdens de eerste cursusdag neemt de docent u mee in de systematiek van het nieuwe stelsel. Daarnaast komen de nieuwe algemene maatregelen van bestuur aan de orde. Ook onderwerpen als: de stelselherziening, overgangsrecht en de zogenaamde ‘bruidsschat’ worden in hoofdlijnen uiteengezet. Verder wordt uitgelegd hoe kan worden bepaald wie het bevoegd gezag is. Uiteraard worden zowel de bevoegdheden voor het bestuursorgaan als de toezichthouder uit de nieuwe Omgevingswetgeving behandeld. Daarnaast worden de bevoegdheden voor de toezichthouder uit de Algemene wet bestuursrecht toegelicht. Ook de bestuurlijke boete en de last onder bestuursdwang en dwangsom staan de eerste dag op het programma.

De tweede cursusdag is meer (economisch strafrechtelijk) georiënteerd. Zo komen de verschillende zorgplichten aan de orde. Tevens wordt het onderwerp sfeerovergang besproken, alsmede het una via beginsel. De strafrechtelijke onderwerpen milieu in de Omgevingswet worden toegelicht. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de cursus hoofdzakelijk bestaat uit de behandeling van het formeel omgevingsrecht. Gefocust wordt op de bevoegdheden, niet het materiële omgevingsrecht. Daarnaast worden de bevoegdheden uit de Wet op de economische delicten en de basisbevoegdheden uit het Wetboek van Strafvordering behandeld.

Programma

Dag 1: Bestuursrechtelijke handhaving van de Omgevingswet

• Aanleiding voor de nieuwe Omgevingswet  

• Inleiding

  • Doel nieuwe Omgevingswet, -besluit en -regeling en de verbeterdoelen

  • De ‘bruidsschat’

  • Reikwijdte nieuwe Omgevingswet

  • Participatie nieuwe Omgevingswet

  • Wetsystematiek nieuwe Omgevingswet, daaruit voortvloeiende AmvB’s, Invoeringswet/-besluit/-regeling, Aanvullingswetten, -besluiten en -regelingen

• Globale inhoud van

  • Besluit activiteiten leefomgeving (Bal)

  • Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl)

  • Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl)

  • Omgevingsbesluit (Ob)

• Bevoegde gezagen

• Toezichtbevoegdheden uit de nieuwe Omgevingswet en het Omgevingsbesluit, andere relevante milieuwetgeving en de Algemene wet bestuursrecht (Awb)

• Bestuursrechtelijke sancties

  • Bestuursrechtelijke boete (punitief)

  • Last onder bestuursdwang en last onder dwangsom (reparatoir)

Dag 2: Strafrechtelijke handhaving van de Omgevingswet

• Sfeerovergang: van punitieve handhaving van bestuurs- naar strafrecht

• De ‘drie petten’ handhaver

• Bevoegdheden uit de Wet op de Economische delicten

• Bevoegdheden uit het Wetboek van Strafvordering

• Feiten die strafrechtelijk worden afgedaan

  • Delicten uit het Wetboek van Strafrecht

  • Zorgplichten

  • Andere delicten uit milieuwetgeving

  • Beleidsregels Openbaar Ministerie m.b.t. Besluit risico zware ongevallen (Brzo)

Deelnemen aan één van de twee cursusdagen?

Deze cursus is zo opgebouwd dat u er ook voor kan kiezen om slechts aan een van de twee cursusdagen deel te nemen. De kosten per dag bedragen dan EUR 425,00 excl. BTW.

Inschrijven

Ik wil mij inschrijven voor:

• Vrijdag 7 & 14 februari 2025 | 10.00 - 17.00 uur

• Maandag 8 & 15 september 2025 | 10.00 - 17.00 uur

Online versie

Deze cursus kunt u ook als online cursus (on demand) volgen. Klik hier voor meer informatie.